Τι σημαίνει η είσοδος του Καζακστάν στις Συμφωνίες του Αβραάμ

 Από: Emily Milliken και Gershom Sacks

Με την είσοδο της Αστάνα, οι Συμφωνίες του Αβραάμ έχουν εισέλθει σε μια νέα φάση.

Σε ένα μνημειώδες βήμα, στις 6 Νοεμβρίου, το Καζακστάν προσχώρησε στο Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μαρόκο, το Μπαχρέιν και το Σουδάν ως το έκτο μέλος των Συμφωνιών του Αβραάμ.

Η απόφαση μπορεί να αποτελέσει έκπληξη για πολλούς παρατηρητές, οι οποίοι έχουν επικεντρωθεί στην προοπτική εξομάλυνσης μεταξύ του Ισραήλ και του αραβικού κόσμου, ειδικά από τη στιγμή που συνέβη λίγες μέρες πριν από την επίσκεψη του προέδρου της Συρίας Αχμέντ αλ-Σάρα και του πρίγκιπα διαδόχου της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στην Ουάσιγκτον. Ωστόσο, η ένταξη της Αστάνα σηματοδοτεί μια σημαντική νέα φάση για τις συμφωνίες, μια φάση που βρίσκεται σε εξέλιξη τους τελευταίους μήνες με βαθιές επιπτώσεις για το μέλλον της Μέσης Ανατολής.

Ως η πρώτη χώρα με μη αραβική μουσουλμανική πλειοψηφία που προσχώρησε στη συμφωνία, το Καζακστάν δημιουργεί ένα σημαντικό προηγούμενο που διευρύνει το άνοιγμα των συμφωνιών πέρα από τη Μέση Ανατολή και θα μπορούσε να μετατρέψει τη συμφωνία σε μια πραγματική πλατφόρμα πολυμερούς συνεργασίας. Δεδομένων των αντιπαλοτήτων στην Κεντρική Ασία, η κίνηση ανοίγει τη δυνατότητα σε άλλες χώρες με υπάρχοντες δεσμούς με το Ισραήλ, όπως το Αζερμπαϊτζάν και το Ουζμπεκιστάν, να κάνουν παρόμοια βήματα. Το Κιργιστάν και το Τατζικιστάν θα παρακολουθούν επίσης στενά. Εάν το Ουζμπεκιστάν ακολουθήσει το Καζακστάν στις συμφωνίες, θα μπορούσε να οδηγήσει έναν ευρύ συνασπισμό εντός των C5+1 να ενταχθεί, ανοίγοντας τη δυνατότητα για ενισχυμένη στρατηγική συνεργασία μεταξύ του Ισραήλ, των Ηνωμένων Πολιτειών και των κρατών της Κεντρικής Ασίας.

Η είσοδος του Καζακστάν ήταν στρατηγική και σκόπιμη - έφερε την Αστάνα πιο κοντά στον Πρόεδρο Τραμπ και της έδωσε τη δυνατότητα να ξεπεράσει το Ουζμπεκιστάν, το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν και το Τουρκμενιστάν στη Σύνοδο Κορυφής C5+1 στον Λευκό Οίκο. Η κυβέρνηση (των ΗΠΑ) έχει δεσμεύσει αθόρυβα τις πρωτεύουσες της Κεντρικής Ασίας να ενταχθούν στις συμφωνίες από την αρχή της θητείας της, ειδικά ως ένας τρόπος να βοηθήσει να γυρίσει σελίδα στον πόλεμο της Γάζας μόλις επιτευχθεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης ομήρων. Η χρονική στιγμή της ανακοίνωσης, λίγες μόνο ώρες πριν από τη σύνοδο κορυφής C5+1, δίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δυνατότητα να διπλασιάσουν την Κεντρική Ασία ως το επόμενο σύνορο για τις συμφωνίες και να ενθαρρύνουν τους ηγέτες της περιοχής να κάνουν παρόμοια βήματα σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Νέοι δρόμοι στρατηγικής συνεργασίας θα είναι διαθέσιμοι με έναν ευρύτερο συνασπισμό κρατών της Κεντρικής Ασίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο C6+2, με βάση το C5+1, με την προσθήκη του Ισραήλ και του Αζερμπαϊτζάν, για να επικεντρωθούν στην περιφερειακή ασφάλεια και συνεργασία σχετικά με τις σπάνιες γαίες. Ο συνδυασμός της νέας ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν και της αυξανόμενης βιωσιμότητας του Μεσαίου Διαδρόμου, που συνδέει την Κεντρική Ασία με τη Μεσόγειο μέσω του Καυκάσου, δημιουργεί ευκαιρίες για την Ουάσιγκτον, το Ισραήλ και άλλους να έχουν πρόσβαση στα τεράστια αποθέματα ορυκτού πλούτου της Κεντρικής Ασίας.

Αυτό το άνοιγμα, σε συνδυασμό με ανακοινώσεις για την ενεργοποίηση του διαμετακομιστικού διαδρόμου Τουρκίας-Συρίας και την ανακατασκευή του σιδηροδρόμου Χετζάζ από την Ιορδανία, τη Συρία και την Τουρκία, προσφέρει μια ευκαιρία να συνδεθούν οι εμπορικές ροές από την Κεντρική Ασία με τον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC). Αυτό το μετασχηματιστικό έργο υποδομής θα συνδέσει την Ινδία με την Ευρώπη μέσω της Μέσης Ανατολής, με το Ισραήλ να χρησιμεύει ως το κύριο σημείο εισόδου στη Μεσόγειο.

Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να εξετάσουν έναν άλλο βασικό παράγοντα, την Τουρκία, προτού συνεχίσουν να επεκτείνουν τις Συμφωνίες του Αβραάμ σε όλη την Κεντρική Ασία και τον Καύκασο. Ενώ η Άγκυρα είναι απίθανο να παρέμβει στο διπλωματικό επίτευγμα του προέδρου Τραμπ, η επιρροή της στα τουρκικά ξαδέλφια της σημαίνει ότι έχει τη δυνατότητα να παίξει spoiler.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα δεδομένης της κατάστασης των ισραηλινο-τουρκικών σχέσεων, οι οποίες επιδεινώθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου της Γάζας, καθώς η Άγκυρα διέκοψε τους εμπορικούς και οικονομικούς δεσμούς με το Ισραήλ, έκλεισε τον εναέριο χώρο στα ισραηλινά αεροσκάφη και απαγόρευσε στα ισραηλινά πλοία να εισέλθουν στα τουρκικά λιμάνια. Εάν η Ουάσιγκτον μπορέσει να φέρει με επιτυχία την Άγκυρα και να αναγνωρίσει τον ηγετικό της ρόλο στον Καύκασο, θα μπορούσε να έχει ευκολότερο χρόνο να επεκτείνει τις συμφωνίες και να προωθήσει την περιφερειακή οικονομική ολοκλήρωση με τον Μεσαίο Διάδρομο και την IMEC.

Η ένταξη του Καζακστάν σηματοδοτεί ότι οι Συμφωνίες του Αβραάμ εξελίσσονται πέρα από το αρχικό τους πλαίσιο στη Μέση Ανατολή. Δημιουργεί επίσης δυναμική για τις Συμφωνίες του Αβραάμ ενόψει των επισκέψεων της Σάρα και του MBS στην Ουάσιγκτον. Αυτό το νέο παράδειγμα επεκτείνει την εμβέλεια της πρωτοβουλίας στην Κεντρική Ασία, μετατρέποντάς την από μια περιφερειακή συμφωνία σε μια ευρύτερη πλατφόρμα για τη δέσμευση της αραβικής και μουσουλμανικής πλειοψηφίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ. Εάν επιτύχουν, θα μπορούσαμε μια μέρα να δούμε τις συμφωνίες να περιλαμβάνουν μέλη από περιοχές όπως η Νοτιοανατολική Ασία και το Κέρας της Αφρικής.

Από nationalinterest.org