Η Τουρκία ανακοίνωσε δύο νέα θαλάσσια πάρκα που παραβιάζουν την εθνική μας κυριαρχία. Τι σημαίνει αυτό; Πως θα πρέπει να αντιδράσουμε;

Θεσσαλονίκη 02.08.2025

Του Θράσου Ευτυχίδη

 Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Ναυτικού Δικαίου του Πανεπιστημίου της Άγκυρας (DEHUKAM), τα δύο νέα θαλάσσια πάρκα έχουν ήδη συμπεριληφθεί στον χάρτη με τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών που είχε πρό μηνών κοινοποιήσει στον ΟΗΕ (Διακυβερνητική Επιτροπή Ωκεανογραφίας) και την Unesco.

Μετά την πρωτοβουλία της Ελλάδας για την καθιέρωση Εθνικών Θαλασσίων Πάρκων στο Ιόνιο και στο Αιγαίο Πέλαγος, σε περιοχές ελληνικής κυριαρχίας, η Τουρκία ανακοίνωσε σήμερα τον καθορισμό δύο θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και σε διεθνή ύδατα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.

Η εξαγγελία «θαλάσσιων πάρκων» σε μη οριοθετημένες περιοχές εκτός τουρκικών χωρικών υδάτων συνιστά απαράδεκτη, μονομερή και παράνομη ενέργεια που δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα έναντι των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και δείχνει πλήρη έλλειψη σεβασμού στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας.

Η ελληνική κυβέρνηση ενεργεί διαρκώς και με συνέπεια για την προστασία των δικαιωμάτων της πατρίδας μας και της βιωσιμότητας των θαλασσών μας και υπενθυμίζει πως αντανακλαστικές ενέργειες κενές περιεχομένου θέτουν σε διακύβευση τις σχέσεις καλής γειτονίας μεταξύ των δύο χωρών.

Τα πάρκα αυτά σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Κέντρου είναι:

"Προστατεύομενη Θαλάσσια Περιοχή Fethiye - Kas 

Η προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή Fethiye-Kaş φιλοξενεί ενδιαιτήματα κρίσιμης σημασίας για τα είδη κητωδών. Η περιοχή επικαλύπτεται επίσης με τα όρια μιας Σημαντικής Περιοχής Θαλάσσιων Θηλαστικών (IMMA) που έχει οριστεί από τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN). Περιλαμβάνει βασικούς τόπους ωοτοκίας και σίτισης για πολλά είδη, ιδιαίτερα τις θαλάσσιες χελώνες, και χρησιμεύει ως φυσικός οικότοπος για απειλούμενα είδη όπως η μεσογειακή φώκια (Monachus monachus). Με αυτά τα χαρακτηριστικά, η περιοχή Fethiye-Kaş αποτελεί περιοχή διατήρησης προτεραιότητας όσον αφορά τη βιοποικιλότητα και την προστασία των ειδών. Υπάρχει ήδη η Ειδική Ζώνη Προστασίας Περιβάλλοντος Finike Seamounts, η οποία εν μέρει επικαλύπτεται με την περιοχή αυτή και χαρακτηρίστηκε επίσημα με τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της 16ης Αυγούστου 2013 με αριθμό 28737.

Προστατεύομενη Θαλάσσια Περιοχή Βορείου Αιγαίου

Η Προστατευόμενη Θαλάσσια Περιοχή Βορείου Αιγαίου αναγνωρίζεται ως περιοχή υψηλής οικολογικής αξίας, ιδιαίτερα για τα είδη κητωδών, και ως εκ τούτου συγκαταλέγεται μεταξύ των περιοχών που χρήζουν προστασίας. Αυτή η περιοχή επικαλύπτεται επίσης με μια IMMA που ορίζεται από την IUCN. Επιπλέον, διαθέτει φυσικά συστήματα σπηλαίων, παράκτιους βιότοπους και εκτεταμένη Posidonia oceanica που παρέχουν κατάλληλο καταφύγιο, ανάπαυση και περιβάλλοντα αναπαραγωγής για τη μεσογειακή φώκια. Τα χαρακτηριστικά αυτά υπογραμμίζουν την ανάγκη διατήρησης της περιοχής τόσο για τα κητώδη όσο και για το θαλάσσιο οικοσύστημα."

Όντως εντυπωσιακή η οικολογική ευαισθησία της Τουρκίας, πλην όμως στις περιοχές που δηλώνονται περιέχονται θαλάσσιοι χώροι ελληνικής κυριαρχίας. Στην μεν πρώτη περίπτωση στο Νότο το Καστελλόριζο βρίσκεται στο μέσον του θαλάσσιου πάρκου ενώ στο βόρειο Αιγαίο εκτείνεται πέραν των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Άγκυρας.

Η απάντηση του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών.

Το Υπουργείο Εξωτερικών κατά την προσφιλή του τακτική εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:

"Μετά την πρωτοβουλία της Ελλάδας για την καθιέρωση Εθνικών Θαλασσίων Πάρκων στο Ιόνιο και στο Αιγαίο Πέλαγος, σε περιοχές ελληνικής κυριαρχίας, η Τουρκία ανακοίνωσε σήμερα τον καθορισμό δύο θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και σε διεθνή ύδατα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.

Η εξαγγελία «θαλάσσιων πάρκων» σε μη οριοθετημένες περιοχές εκτός τουρκικών χωρικών υδάτων συνιστά απαράδεκτη, μονομερή και παράνομη ενέργεια που δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα έναντι των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και δείχνει πλήρη έλλειψη σεβασμού στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας.

Η ελληνική κυβέρνηση ενεργεί διαρκώς και με συνέπεια για την προστασία των δικαιωμάτων της πατρίδας μας και της βιωσιμότητας των θαλασσών μας και υπενθυμίζει πως αντανακλαστικές ενέργειες κενές περιεχομένου θέτουν σε διακύβευση τις σχέσεις καλής γειτονίας μεταξύ των δύο χωρών."

Τι σημαίνει η κίνηση της Τουρκίας;

Η Τουρκία πιστή στο δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας, παρά τη Διακήρυξη των Αθηνών συνεχίζει να θεωρεί το μισό Αιγαίο δικό της μη αποδεχόμενη την ύπαρξη υφαλοκρηπίδας για τα νησιά. Πέραν αυτού σε όλους τους τόνους επιμένει να αμφισβητεί την εθνική μας κυριαρχία σε μια σειρά νησιών του Αρχιπελάγους και να επιμένει στο θεώρημα της κατοχής τους από την Ελλάδα. Γιατί το κάνει αυτό; Είναι πασιφανές. Ακόμη και αν ένα Διεθνές Δικαστήριο καθορίσει ότι σύμφωνα και με τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα, θα μπορέσει και πάλι να αμφισβητήσει τη δυνατότητα επέκτασης των χωρικών μας υδάτων σε 12 ν.μ. χρησιμοποιώντας ακριβώς το ανυπόστατο επιχείρημα της παράνομης κατοχής μιας σειράς νησιών του Αιγαίου. Για τον ίδιο ακριβώς λόγω θέτει και ζητήματα παράνομης στρατιωτικοποίησης νησιών κλπ κλπ.

Πως θα πρέπει να το αντιμετωπίσει η Ελλάδα;

Εδώ ακριβώς μπαίνει το ζήτημα της ελληνικής απάντησης. Η πράξη έχει αποδείξει ότι οι απλές ανακοινώσεις περί ανυπόστατων και παράνομων ενεργειών όχι απλά δεν έχουν αποτέλεσμα, αλλά αντίθετα αποθρασύνουν την Τουρκία και μεγαλώνουν το εύρος των διεκδικήσεών της. 

Επομένως τι; Πόλεμος; Είμαι από τους τελευταίους που θα υποστήριζαν τη λύση του πολέμου. Έζησα και είδα αρκετούς απ' αυτούς και τα αποτελέσματά τους τα τελευταία 25 χρόνια σε διάφορες περιοχές του πλανήτη και σε καμία περίπτωση δεν θεωρώ τον Πόλεμο λύση.

Τι θα πρέπει να κάνουμε λοιπόν;

1. Να αποκηρύξουμε τη Διακήρυξη των Αθηνών που ούτως ή άλλως δεν παρέχει κανένα νομικό αποτέλεσμα.

2. Να σταματήσουμε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με την Τουρκία. ΜΟΕ και συναντήσεις κορυφής δεν έχουν κανένα πρακτικό αποτέλεσμα.

3. Να ακυρώσουμε την ελεύθερη βίζα στους Τούρκους πολίτες για τα νησιά. Είναι ντροπή να ξεπουλιόμαστε για τουρκικές λίρες.

4. Να ενημερώσουμε τον ΟΗΕ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και με κάθε μέσο να θέσουμε τέρμα σε οποιαδήποτε χρηματοδότηση από την Ε.Ε. ή στην προσπάθεια ένταξης της.

5. Να απαγορέψουμε την αγορά ελληνικών ιδιοκτησιών από τούρκους πολίτες ή εταιρείες τουρκικών συμφερόντων.  

6. Να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 ν.μ. καθορίζοντας και συνορεύουσα ζώνη άλλα 12 ν.μ. (ουσιαστικά καθορίζοντας και την υφαλοκρηπίδα των νησιών μας) όπου μας επιτρέπει η απόσταση από τις τουρκικές ακτές. 

Όλα αυτά φυσικά εμπερικλείουν ένα υπεύθυνο πολιτικό προσωπικό που θα αποβάλλει επιτέλους τα φοβικά σύνδρομα. Σε διαφορετική περίπτωση ας συνεχίσουμε να τροφοδοτούμε και να ταίζουμε το λύκο μέχρι να μας φάει.